Czy warto zdać się na los?

Zapomniał wół jak cielęciem był... To przysłowie jest dobrze odzwierciedla grzech, popełniany przez wielu badaczy. Tworząc ankietę większość z nich z zadziwiającym wręcz optymizmem zakłada, że respondent grzecznie odpowie na wszystkie pytania długiego jak egipskie zwoje papirusowe kwestionariusza, udzielając wyczerpujących i przemyślanych odpowiedzi. Niestety, bardzo rzadko trafia się na tak skrupulatnego i cierpliwego ankietowanego. Za to często zdarzają się badani, którzy chcąc jak najszybciej wypełnić kwestionariusz nie czytają pytań i zaznaczają pierwsze lepsze odpowiedzi albo wymyślają swój "system".

Na pewno chociaż raz w życiu wypełniać test, do którego się nie przygotowałeś. Co wtedy zrobiłeś? Przypomnij sobie... Może postanowiłeś udzielać zawsze odpowiedzi "B" licząc, że uda Ci się zdobyć w ten sposób liczbę punktów potrzebną do zaliczenia sprawdzianu? A może w każdym kolejnym pytaniu zaznaczałeś pierwszą odpowiedź od góry? Rysowałeś zmyślne wzory na arkuszu odpowiedzi? Odhaczałeś kolejno A, B, C, A, B, C, A, B, C... 

Gwarantujemy Ci, że nie raz trafisz na respondentów, którzy dokładnie w taki sam sposób będą wypełniać Twoją ankietę. Niestety, tego typu praktyki mogą negatywnie wpłynąć na poprawność otrzymywanych przez Ciebie danych. Jeśli wielu respondentów znużonych odpowiadaniem na pytania zacznie wybierać ciągle odpowiedź A,  otrzymane wyniki będą w znaczący sposób zniekształcone. Jak się przed tym obronić? Odpowiedzią jest randomizacja, czyli "ulosowienie" układu odpowiedzi pod pytaniem zamkniętym.

Tez zabieg sprawi, że stworzona przez Ciebie kafeteria będzie przybierała inny układ dla różnych respondentów, to z kolei pozwoli uniknąć systematycznych zniekształceń danych związanych z efektem porządku odpowiedzi. 

Randomizację odpowiedzi możesz zastosować w pytaniach zamkniętych jednokrotnego i wielokrotnego wyboru, pod warunkiem, że nie wykorzystują one skalowania (w takim wypadku należy zachować kolejność odpowiedzi właściwą dla wybranej skali). 

W przypadku kwestionariuszy tworzonych przy pomocy Esplorado.pl można randomizować także pytania, a nawet strony ankiety. Ryzyko błędu wynikającego z udzielania przez respondentów losowych odpowiedzi znacznie maleje, dzięki czemu możesz być spokojny, o  poprawność otrzymanych wyników.